Historisch leesplezier in ‘Groeten uit Bergen!’

Ruim 5000 verschillende ansichtkaarten zijn er van Bergen gemaakt. In alle opzichten een illustratie van hoe bijzonder het dorp rond de befaamde Ruïnekerk is. Sfeervolle beelden bieden die kaarten, van een verdwenen tijd. Lieflijke weggetjes, karakteristieke gebouwen. Waar was die plek, waar stonden die panden? Antwoord op die vragen geeft ‘Groeten uit Bergen!’ Samenstellers Eric Koch en Ed Duin zochten historische plekjes op oude ansichtkaarten op en tonen de locaties zoals ze er tegenwoordig uitzien.  Op speelse, anekdotische manier wordt de ontwikkeling belicht van het voormalige boerendorp, dat de afgelopen honderd jaar tot grote bloei kwam. Daarin speelde burgemeester Jacob van Reenen, Heer van Bergen, en zijn ondernemende echtgenote Marie van Reenen-Völter een doorslaggevende rol. Ze haalden Bello naar Bergen, het stoomtrammetje dat van dagjesmensen vakantievierders maakte. En ze vervolgens naar Bergen aan Zee bracht, het dorp dat het echtpaar in 1909 aan de kust stichtte. Het nieuwe postkantoor aldaar werd geopend door dichter Herman Gorter (‘Mei’), een van de vele bekende schrijvers die in de inspirerende Heerlijkheid kwamen wonen. Net als de schilders, beroemd geworden onder de naam ‘Bergense School’. Waar stond het Rechthuis, waar werd jarenlang gewed op renpaarden, wie kon dagelijks rekenen op een gratis kopje koffie in ‘De Pilaren’? U leest het in ‘Groeten uit Bergen!’, een kleurig kijk- en blader-boek, bestemd voor alle oude en nieuwe inwoners. En voor iedereen die het befaamde kunstenaarsdorp een warm hart toedraagt! Groeten uit Bergen is verkrijgbaar in de boekhandels in Bergen en Alkmaar, alsmede bij Ed Duin: Broekbeeklaan 16 in Bergen.

Een kroniek van 50-jaar de Negen Nessen in Bergen-NH.

Eind jaren 50 van de vorige eeuw is in Petten een reactor gebouwd, het Reactor Centrum Nederland. In 1961 werd deze reactor overgedragen aan Euratom, de Europese Gemeenschap voor atoomenergie, een samenwerkingsproject voor vreedzame kernenergie. Veel medewerkers van Euratom uit allerlei Europese landen kwamen naar Petten. Voor deze werknemers en hun gezin moest er woonruimte komen, het liefst niet in één groot wooncomplex, maar verspreid in de omgeving. Vanuit die gedachte ontstond onder meer het plan voor de Negen Nessen, een ‘Europese’ woonwijk, die tussen 1965 en 1968 in het open polderlandschap aan de noordkant van Bergen werd gebouwd. Dit jaar bestaat de wijk de Negen Nessen 50 jaar. In plaats van een groots feest te geven heeft de Algemene Ledenvergadering van de Vereniging de Negen Nessen besloten om een kroniek te maken als aandenken aan dit jubileumjaar. Deze kroniek geeft een schets van het oorspronkelijke gebied, van weilanden en boerderijen die plaats maakten voor de woonwijk, van de ideeën achter het ontwerp van de wijk, van de bouw van de wijk en van de ervaringen van de bewoners. De tekst is rijk geïllustreerd met beelden en aangevuld met informatie over de bijzondere Europeanen, aan wie de straten in de Negen Nessen hun naam ontlenen. De Kroniek van de Negen Nessen is verkrijgbaar bij de Eerste Bergensche Boekhandel, Boekhandel Thomas en in de winkel van museum Kranenburgh (aanschafprijs € 12,95).

Het geslacht Zwakman is het boeiende relaas van Jan Zwakman over zijn familie. Een familie die meer dan drie eeuwen op Westdorp heeft geboerd, vanaf 1780 op de boerderij Wiertdijkje 5. Met de geschiedenis van 7 opeenvolgende generaties op die boerderij schetst Jan de ingrijpende ontwikkelingen in het boerenbedrijf. Hij sluit af met een uitgebreid resumé over de koe, haar melk en de verwerking. De genealogie van Jan Czn. Swakman (overleden 1725) en de herinneringen van Jan’s tante aan het dagelijks leven op de boerderij completeren het geheel.

Na het overlijden van Jan in 2017 heeft Bert Veer zijn manuscript bewerkt en in overleg met Lia Zwakman-de Boer de uitgave begeleid. Het boek is verkrijgbaar op de boerderij en op de Kunsttiendaagse en kost € 24,95

Kouwe kak & Paardenvijgen is een historisch roman over Bergen en speelt in de periode 1898-1916. Yvon Bos Eyssen heeft zich o.a. laten inspireren door de renbaan die van 1899 tot 1910 veel publiek trok. Maar belangrijker is dat we een goed beeld krijgen van de ontwikkeling van Bergen van boerengehucht tot vermaard vakantieoord. Het boek kost € 19,50 en is te koop in de Bergense boekhandels en via bol.com

De schrijfster is aktief als dorpsgids en verteld dan levendig over de geschiedenis van Bergen. In dit boek heeft zij vele feiten gebruikt en deze verweven met fictieve personen maar ook met de Van Reenen’s en andere bekende Bergenaren. We maken mee hoe de eerste palen worden geslagen voor de aan te leggen renbaan. We maken kennis met Arie Bijl, een arme jongen die een passie voor paarden ontwikkeld. Kortom, het verhaal neemt de lezer mee door het dorp van toen en is een must voor elke Bergenaar.

Het boekje over de Berger Bus is opnieuw uitgegeven. U kunt het voor 22 Euro kopen bij Boekhandel Thomas, De Berger Boekhandel en Bruna Schoorl. Ook bestaat de mogelijkheid van een arrangement in de vorm van een busrit – indien de bus is gerestaureerd – langs de vroegere haltes Bergen, Schoorl en Camperduin. Met koffie + gebak in Camperduin en dit boekje van de Berger Bus betaalt u hiervoor 60 Euro p.p.

Van steentijd tot nu, van nietig mosje tot zeearend, van muntschat tot landgoed. De kust van Kennemerland: neerslag van natuurlijke ontwikkeling en duizenden jaren menselijk bedrijf. Archeologie, natuur en geschiedenis leveren de verhalen over deze parel van de Randstad. Nieuwe archeologische inzichten, alle duinnatuur, nimmer gepubliceerde kaarten, artist impressions. Archeologie: 5000 jaar lang lieten kustbewoners al sporen achter in het zand van Kennemerland. Het boek werpt een nieuw licht op onze ontstaansgeschiedenis. Natuur: de duinen, een oase van rust aan de rand van metropool Holland, met een natuurlijke rijkdom die Europees gezien onovertroffen is. Historie: Graven van Holland maar ook rijke Amsterdammers. De prijs bedraagt ca. € 26,00. Bezoek voor uitgebreide informatie de website mensen en duinen of download de brochure

Dit in mei 2008 verschenen boekje van de journalist en ‘Bergen-kenner bij uitstek’, Henk Jellema, is uitverkocht.

Een prachtig boek voor iedereen die interesse heeft voor de vele facetten van Bergen en Bergen aan Zee en hun naaste natuurlijke omgeving. Het boek is niet meer verkrijgbaar.

In mei 2007 verscheen van de hand van Henk Jellema dit leuke boekwerkje. Niet meer verkrijgbaar.

Dit boek over het Bergense vliegveld in de jaren rond WO II, is nog steeds in de boekwinkels verkrijgbaar. Een ‘must’ voor elke Bergenaar, maar ook voor al degenen die zich interesseren voor de oorlogsjaren en/of vliegtuigen uit die tijd. Het boek is niet meer verkrijgbaar.

Van DKW via AUTO UNION naar AUDI Een impressie van emoties vanuit het hart, hoofd en handen. Geschreven door Henk Geerts, oprichter van het automuseum in Bergen. Henk verhaalt over zijn museum en de rally’s. Kort voor zijn overlijden op 1 november 2013 geredigeerd en samengesteld door Maria Smook-Krikke. Een uitgave van Pirola te Schoorl. Het boek is inmiddels uitverkocht. ISBN 978 90 6455 746 0.

In 2008 heeft de Marie Amalie Dorothea Stichting een jubileumboek over dit idyllisch gelegen kerkje uitgegeven. Het aan geen bijzonder kerkgenootschap toebehorende kerkje werd in 1918 gesticht door mevrouw M.A.D. Van Reenen-Völter. Auteurs: Ferdinand van Melle (em. Justitiepredikant), Bert Buizer (bioloog en vaste bewoner van Bergen aan Zee) en Frits David Zeiler (historicus). Technische realisatie: Uitgeverij Pirola uit Schoorl onder ISBN nummer 978 90 6455 5749. Het is niet meer in de Bergense boekhandels verkrijgbaar! Voor € 7,50 kunt u het aanschaffen bij museum Kranenburgh, ’t Sterkenhuis en in het Vredeskerkje. Ook kunt u het bestuur van de Vriendenstichting Vredeskerkje aanschrijven.

In dit boek uit 1980 vertelt de schrijver Wilco Bergmans de wederwaardigheden van de bewoners van de Eeuwige laan. U komt veel herinneringen tegen over de 2e Wereldoorlog toen de Duitsers in een aantal villa’s hun kantoren hadden gevestigd. Ook treft u in dit boek veel anekdotes aan over de Oude Hof. Het boek is alleen nog tweedehands verkrijgbaar.

Hier ligt Hemelrijk, van Bob Polak over 300 bekende en minder bekende personen die hun laatste rustplaats vonden op het algemene en rooms-katholieke gedeelte van de begraafplaats aan de Kerkedijk. In een wandelroute door het dorp en 3 tochten over de begraafplaats wordt men geleid langs de graven van schrijvers, dichters, schilders, componisten en anderen. Uitvoering: 240 pagina’s met zwart-wit foto’s en illustraties. Kosten: € 20,–. Verschenen in oktober 2013 bij uitgeverij CONSERVE, ISBN 978 90 5429 344 6.

In september 2007 is een boekje over het 100-jarige Hotel Nassau Bergen verschenen. Het is geschreven door Nettie Zeiler en Frits David Zeiler en is niet meer verkrijgbaar.

De geschiedenis van het huis op het Russenduin Dit boekje is verkrijgbaar in de Bergense boekwinkels voor € 15,–. Van Maria Smook-Krikke is ook nog steeds verkrijgbaar: “Bergen aan Zee, 100 jaar plannen”

Het laatste boek van de auteur Piet Vijn, gepresenteerd in november 2010. Hij beschrijft daarin hoe het kleine dorp Bergen zich in de eerste decennia van de 20e eeuw snel ontwikkelde. Een toename van winkeliers en ambachtslieden was een direct gevolg, maar wie waren dat en wanneer dreven zij hun handel? Met welke wetgeving hadden zij te maken en welke tegenslagen hadden zij te overwinnen? In dit boek, vol met historische feiten, zijn bekende Bergenaren met hun verhalen aan het woord. Het boek is niet meer verkrijgbaar.

Levend monument in Bergen NH. De teksten zijn van Maria Smook-Krikke en Henk van Oort en de tekeningen van Kees Keijzer. De uitgever is PIROLA te Schoorl met aanduiding ISBN: 978 90 6455 738 5. Het boek is niet meer verkrijgbaar.

Een Bergens geschiedenisverhaal. Yvon Bos Eysen presenteerde in november 2012 een boekje met 15 leuke Bergense verhalen, waarin delen van de Bergense historie herleven. Roodeweg heet het fraaie asfaltweggetje dat zich vanaf de poort bij de Ronde Kom naar het Oude Hof slingert. Dichtbij de brug staan een witte boerderij en de Zwarte Schuur, waar zich volgens de schrijfster heel wat vrolijke en geheimzinnige, maar ook dramatische gebeurtenissen hebben afgespeeld. Tijdens de Slag bij Bergen begint het verhaal. De schrijfster verweeft ware gebeurtenissen en wetenswaardigheden met de belevenissen van de personages in het boek. Het leest daardoor als een kleine roman, waarbij de lezer het decor van het dorp Bergen herkent. De technische realisatie van het boekje met 128 pagina’s is van uitgeverij PIROLA uit Schoorl onder ISBN nummer 978 90 6455 707 1. Het is in de Bergense boekhandels en elders verkrijgbaar voor € 17,50.

Honderd jaar winkelen in de Stationsstraat in Bergen NH. Leuke wetenswaardigheden over de winkels van toen en nu. Uitgegeven en verkrijgbaar bij Boekhandel Thomas. Prijs is 9,99 ISBN 9789064557569

In Bergen benaderde een agent Jacob Hemelrijk, die in zijn tuin aan het houthakken was: “U draagt geen ster, de chef stuurt mij hierheen om een onderzoek te doen. Als ik u op de openbare weg aantref, moet ik nu naar de Euterpestraat brengen. Weet u wat dit betekent?”. ‘U draagt geen ster’ gaat over het tragische lot van de Bergense Joodse medeburgers tijdens de Duitse bezetting. Een Duitse registratielijst van maart 1942 telde 27 Joodse medeburgers. Tien van hen werden vermoord in concentratie- en vernietigingskampen. Een monument met de namen van de Joodse slachtoffers werd in 2000 opgericht op de Algemene Begraafplaats. In ‘U draagt geen ster’ staan de verhalen achter deze namen en die van de overlevenden. Deze verhalen zijn ingebed in de vooroorlogse dreiging en in het beleid van anti-Joodse maatregelen van de bezetter ter registratie, isolatie, deportatie en vernietiging van de Joden in Nederland. Van de overlevenden keerden de meeste terug naar Bergen, zij konden weer in hun voormalige woning terecht. Peter Tammes promoveerde in januari 2004 aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen op het proefschrift ‘Gif laten wij niet voortbestaan’ – Een onderzoek naar de overlevingskansen van Joden in de Nederlandse gemeenten, 1940- 1945.

Piet Vijn schreef een interessant boek over 90 jaar tennisgeschiedenis in Bergen en 99 jaar in Bergen aan Zee. Denkt u nu niet dat het boek uitsluitend over tennis gaat. Vele bijzonderheden, alsmede unieke foto’s, vergroten onze kennis van de Bergense historie. Het boek werd in 2008 gepresenteerd ter gelegenheid van het 90-jarig bestaan van het tennispark ‘De Molenkrocht’. Interviews met familieleden van de oprichter Coen Bogtman geven een compleet beeld van de gebeurtenissen, die zich in de vorige eeuw aan de Kruisweg hebben afgespeeld. De eerste hoofdstukken behandelen een stukje geschiedenis van Bergen aan Zee, waar in 1909 op initiatief van het echtpaar Van Reenen-Völter tennisbanen zijn aangelegd in het Parnassiapark. Al in de twintiger jaren brachten tennistoernooien daar vele ‘rijke Nederlanders’ samen! Nazaten van hen zijn hierover aan het woord. Het boekwerk is niet meer verkrijgbaar.

Dit boekje is in 1968 door Henk Jellema in opdracht van de VVV geschreven en vormgegeven. U ziet hier de voor- en achterkant. Het is in het bezit van het Sterkenhuis en niet meer verkrijgbaar.